"मुख्यमंत्री माझी शाळा सुंदर शाळा "
शाळेची बचत बँक/पैशाचा योग्य विनियोग व व्यवस्थापन यातील विद्यार्थ्यांचा सहभाग
शाळेची बचत बँक ही विद्यार्थ्यांमध्ये बचत आणि आर्थिक व्यवस्थापनाची सवय लावण्यासाठी एक उत्तम साधन आहे. यातून विद्यार्थी पैशाची योग्य कदर करणे, बचत करणे आणि त्याचा योग्य विनियोग कसा करायचा हे शिकतात. या प्रक्रियेमध्ये विद्यार्थ्यांचा सक्रिय सहभाग महत्वाचा आहे.
विद्यार्थ्यांचा सहभाग कसा वाढवता येईल:
बचत बँकेची कार्यपद्धती विद्यार्थ्यांना समजावून सांगणे:
- विद्यार्थ्यांना बचत बँक कशी कार्य करते, खाते कसे उघडायचे, पैसे जमा आणि काढणे कसे करायचे, व्याज कसे मिळते इत्यादी माहिती दिली पाहिजे.
- विद्यार्थ्यांना बचत बँक कशी कार्य करते, खाते कसे उघडायचे, पैसे जमा आणि काढणे कसे करायचे, व्याज कसे मिळते इत्यादी माहिती दिली पाहिजे.
बचत बँकेच्या व्यवस्थापनात विद्यार्थ्यांना सहभागी करून घेणे:
- विद्यार्थ्यांना बचत बँकेच्या व्यवस्थापनात सहभागी करून घेऊन त्यांना जबाबदारीची भावना निर्माण करता येते.
- उदाहरणार्थ, काही विद्यार्थ्यांना कॅशियर, काहींना खाते उघडण्याची कामे, काहींना व्याज गणना इत्यादींची कामे सोपवता येऊ शकतात.
बचत बँकेशी संबंधित कार्यक्रमांचे आयोजन करणे:
- बचत बँकेशी संबंधित वादविवाद, चित्रकला स्पर्धा, निबंध स्पर्धा, प्रश्नोत्तरांचे कार्यक्रम आयोजित करून विद्यार्थ्यांमध्ये बचत आणि आर्थिक व्यवस्थापनाची आवड निर्माण करता येते.
बचत बँकेची माहिती देणारे फलक आणि पोस्टर्स लावणे:
- शाळेच्या भिंतींवर बचत बँकेची माहिती देणारे फलक आणि पोस्टर्स लावून विद्यार्थ्यांना बचत बँकेबाबत जागरूक करता येते.
बचत बँकेचे फायदे विद्यार्थ्यांना पटवून देणे:
- बचत बँकेचे फायदे, जसे की आर्थिक सुरक्षा, भविष्यातील गरजा पूर्ण करणे, आत्मविश्वास वाढवणे इत्यादी विद्यार्थ्यांना पटवून देणे आवश्यक आहे.
- इंगितेखेने आणि प्रत्यक्ष उदाहरण देऊन फायदे समजावून सांगता येतात.
विद्यार्थ्यांच्या सहभागाचे फायदे:
- विद्यार्थ्यांमध्ये बचत आणि आर्थिक व्यवस्थापनाची सवय लागेल.
- विद्यार्थ्यांमध्ये जबाबदारी आणि निर्णय घेण्याची क्षमता विकसित होईल.
- विद्यार्थ्यांमध्ये गणित आणि वित्तीय कौशल्ये विकसित होतील.
- विद्यार्थ्यांमध्ये नेतृत्वगुण आणि सामाजिक भावना विकसित होतील.
- विद्यार्थ्यांमध्ये आत्मविश्वास आणि आर्थिक सुरक्षा वाढेल.
शाळेची बचत बँक चालवण्यासाठी काही टिपा:
- बचत बँकेसाठी योग्य आणि अनुभवी शिक्षकाची नियुक्ती करणे.
- बचत बँकेसाठी स्वतंत्र खोली आणि आवश्यक साहित्य उपलब्ध करून देणे.
- **बचत बँकेचे व्यवहार पारदर्शक.
- शाळेची बचत बँक/पैशाचा योग्य विनियोग व व्यवस्थापन यातील विद्यार्थ्यांचा सहभाग
- मेरी माटी मेरा देश या उपक्रमातील विद्यार्थ्यांचा सहभाग
- प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजनेअंतर्गत शाळांमध्ये परसबागेची निर्मिती
- वक्तृत्व स्पर्धा/लेखन स्पर्धा/ संगीत स्पर्धा/ इतर कला स्पर्धा यांचे आयोजन व त्यातील विद्यार्थ्यांचा सहभाग
- महावाचन चळवळीतील विद्यार्थ्यांचा सहभाग
